Ο πρώην πρωθυπουργός της Ισλανδίας, φερόμενος ως υπαίτιος για την οικονομική κρίση του 2008, δικάζεται. Είναι απλώς πολιτικά υπόλογες ή και ποινικά διωκόμενες οι κυβερνήσεις οι οποίες χρεοκοπούν μία χώρα;
Κωνσταντίνος Καραμανλής: «Οι πρωθυπουργοί δεν πηγαίνουν στη φυλακή, πηγαίνουν στο σπίτι τους»
Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη η πρώτη ποινική δίκη κυβερνητικού αξιωματούχου στα ισλανδικά χρονικά. Ο Γκέιρ Χάαρντε κατηγορείται ότι δεν επιτήρησε επαρκώς τις τράπεζες της χώρας, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν. Η εικόνα του πρώην πρωθυπουργού στο «σκαμνί» προκαλεί εύλογους συνειρμούς για την περίπτωση του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Μπορεί και πρέπει να διεξαχθεί στην Ελλάδα μία δίκη παντός υπευθύνου για την οικονομική κρίση;
Το ελληνικό Σύνταγμα εμποδίζει να κινηθούν διαδικασίες τύπου Ισλανδίας, δηλώνει ο καθηγητής Δικαίου, πρώην υπουργός, Μιχάλης Σταθόπουλος, ο οποίος υπογραμμίζει τη διάταξη περί σύντομης παραγραφής στο άρθρο 86 (η προβλεπόμενη διαδικασία με κατάληξη στο Ειδικό Δικαστήριο μπορεί να κινηθεί μέχρι την πρώτη σύνοδο της επόμενης βουλευτικής περιόδου, μετά από πρόταση 30 βουλευτών).
Ο κ. Σταθόπουλος κάνει λόγο για «υπερπροστασία των βουλευτών». Όπως και τότε, εκφράζει τη διαφωνία του με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία Βενιζέλου στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Συντάγματος το 2001, τονίζοντας ότι «οι πολιτικοί δεν πρέπει να έχουν ειδική μεταχείριση». Αναφερόμενος στην υπόθεση της Ισλανδίας, θεωρεί ότι η προσπάθεια απόδοσης ποινικών ευθυνών στον πρώην πρωθυπουργό «είναι ίσως λίγο υπερβολική, δεδομένου ότι του καταλογίζουν αμέλεια και όχι δόλο».
«Στο δικό μου νου το θέμα της πολιτικής ευθύνης είναι βαρύνον απέναντι στην ποινική ευθύνη», αναφέρει από την πλευρά του ο συνταγματολόγος Γιώργος Κατρούγκαλος, προσθέτοντας: «Θεωρώ ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια αλλαγή πολιτικού παραδείγματος η οποία βασίζεται στην ανάγκη να εξαφανιστεί από το προσκήνιο το υφιστάμενο πολιτικό σύστημα. Προσωπικά, επιθυμώ να έχει αυτή η αλλαγή κυρίως πολιτικά και όχι ποινικά χαρακτηριστικά».
Ο ίδιος δεν αποκλείει την ύπαρξη ποινικών ευθυνών για ορισμένους από τους εμπλεκόμενους στο ιστορικό της κρίσης, ωστόσο, εκτιμά πως «η ποινική διαδικασία απομακρύνει από το μαζικό στοιχείο της πολιτικής, το οποίο πρέπει να είναι το επικρατούν». Συνεπώς, η βασική του προτίμηση αφορά «στην πολιτική και όχι στην ποινική εξαφάνιση του υφιστάμενου πολιτικού προσωπικού».
Άλλες απόψεις
Σε παλιότερη τοποθέτηση, ο σημερινός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών, συνταγματολόγος και εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στην αναθεώρηση του 2001, Ευάγγελος Βενιζέλος έχει διαφωνήσει με την άποψη «ότι το πρόβλημα της χώρας είναι ποινικό και όχι πολιτικό, αναπτυξιακό ή κοινωνικό. Ότι χρειαζόμαστε εισαγγελείς και δικαστές και όχι άλλου τύπου κόμματα, άλλο πολιτικό σύστημα, άλλο διοικητικό σύστημα, άλλο δικαστικό σύστημα και κυρίως πολίτες με πολύ πιο αυστηρά πολιτικά κριτήρια. Αυτή είναι μία προσέγγιση απλουστευτική αλλά και απολύτως αδιέξοδη».
«Ιστορικά, ο λόγος της ύπαρξης ειδικής δωσιδικίας ως προς την ποινική ευθύνη των υπουργών σχετιζόταν με την επιθυμία της Πολιτείας να προστατεύσει τους πολιτικούς που είχαν διατελέσει ή διατελούσαν υπουργοί από ενδεχόμενα εκβιαστικής ή στρεψόδικης δίωξής τους για λόγους πολιτικής ή προσωπικής αντεκδίκησης. Σήμερα, ωστόσο, από πολλούς πολίτες η ρύθμιση αυτή αντιμετωπίζεται ως διακομματικό εργαλείο ατιμωρησίας και ασυλίας των πολιτικών», έχει δηλώσει ο βουλευτής της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Η ελληνική βουλή οφείλει εξετάζοντας σε βάθος όλα τα διαθέσιμα στοιχεία να καταλογίσει τις προφανείς πολιτικές ευθύνες, διακρίνοντας τες προσεκτικά, χωρίς τα «χρωματιστά γυαλιά» της μικροκομματικής σκοπιμότητας, από τις ενδεχόμενες ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων, έχει δηλώσει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης, αναφερόμενος στις συνθήκες υπό τις οποίες οδηγήθηκε η χώρα στη σημερινή κρίση.
«Το παράδειγμα του Γκέιρ Χάαρντε, ο οποίος δικάζεται για τις όποιες προσωπικές του ευθύνες στην ισλανδική οικονομική κρίση, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί. Δεν είναι δυνατόν σε μια τόσο μεγάλη κρίση, η οποία επηρεάζει τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, να μην υπάρχει ούτε ένας υπεύθυνος να λογοδοτήσει για τις πράξεις του. Ακόμη και στην πιο μικρή επιχείρηση ένας λογιστής λογοδοτεί για την αποτυχία του κα «πληρώνει το τίμημα», εφόσον αποδειχθεί αμέλεια. Η έλλειψη επαγρύπνησης αλλά και η συνενοχή με την προηγούμενη γενιά πολιτικών επιβάλλουν την τιμωρία και για τους σημερινούς πολιτικούς. Όσοι αναλαμβάνουν μια μεγάλη ευθύνη θα πρέπει να μπορούν να επωμιστούν και τα επίχειρα, αν αποτύχουν στο καθήκον το οποίο τους ανατέθηκε», εκτιμά ο ανταποκριτής της El Pais στη Βραζιλία Χουάν Άριας.
Σημειωτέον, ανάμεσα στους πολίτες οι οποίοι τάσσονται υπέρ της απόδοσης ποινικών ευθυνών σε πολιτικούς παράγοντες, εμπλεκόμενους στην άσκηση οικονομικής πολιτικής τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με την Alco, το 74% ζητά χαρακτηριστικά «να μπει φυλακή» ο Γιώργος Παπανδρέου, το 49% ο Κώστας Καραμανλής και το 34% ο Κώστας Σημίτης. Αντίστοιχα, τα ποσοστά ανέρχονται σε 14% για το Γιώργο Παπακωνσταντίνου και σε 8% για το Γιώργο Αλογοσκούφη.
Ενδεικτική της συζήτησης γύρω από τη φύση των ευθυνών, όσων θεωρούνται υπαίτιοι για τη σημερινή κατάσταση στη χώρα, είναι ο διάλογος στο βίντεο που ακολουθεί πιο κάτω.
tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου